Elisa ve Marcela

Elisa ve Marcela (2019): Aşkın ve Kimliğin Tarihsel Bir Direnişi
Netflix yapımı olan Elisa y Marcela (2019), 20. yüzyılın başında İspanya’da yaşanmış gerçek bir olayı sinemaya taşıyan cesur bir dönem filmidir. Isabel Coixet’in yönetmenliğini üstlendiği yapım, aynı zamanda İspanya’da belgelenmiş ilk eşcinsel evlilik girişimini konu alır. Siyah-beyaz estetiği, dönem atmosferi ve duygusal derinliğiyle film, aşkın cinsiyetle, zamana ve toplumsal normlara rağmen nasıl direndiğini gözler önüne serer.

Konu ve Tarihsel Arka Plan
Film, 1885 yılında tanışan iki genç kadın olan Elisa Sánchez Loriga ve Marcela Gracia Ibeas’ın gerçek yaşam öyküsünü anlatır. İspanya’nın Galiçya bölgesinde öğretmenlik yapan bu iki kadın, dostlukla başlayan ilişkilerini zamanla gizli bir aşka dönüştürür. Ancak dönemin katı Katolik değerleri ve toplumsal baskıları nedeniyle ilişkilerini gizlemek zorunda kalırlar.

1901 yılında Elisa, erkek kılığına girerek “Mario” adını alır ve Marcela ile kilisede evlenir. Evlilikleri kısa süre sonra fark edilir ve skandal patlak verir. Çift, toplumdan dışlanır, tutuklama emri çıkarılır ve Portekiz’e kaçarlar. Film, hem aşkın dönemin ötesindeki gücünü hem de toplumun dışlayıcı yapısını sert ama romantik bir dille ele alır.

Tematik Derinlik: Aşk, Direniş ve Kimlik
“Elisa ve Marcela”, yalnızca bir aşk hikâyesi değildir; aynı zamanda bir varoluş mücadelesi, bir kimlik direnişi ve bir toplumsal sistem eleştirisidir. Filmde;

Toplumsal normlara karşı bireysel özgürlük teması belirgindir. Kadınların hem mesleki hem de duygusal olarak kendi seçimlerini yapmaları, sadece kişisel bir mesele değil, aynı zamanda politik bir duruştur.

Kimlik meselesi, özellikle Elisa’nın erkek kılığına girerek yaşadığı “geçici cinsiyet geçişi” üzerinden katmanlı olarak işlenir. Bu, cinsiyet rollerinin ne kadar toplumsal olarak inşa edildiğini de sorgulatır.

Filmde aşk, heteronormatif kalıpların dışında var olur. Bu nedenle hikâye hem feminist hem queer sinema açısından önemli bir duruş sergiler.

Görsel Estetik ve Yönetmenlik
Isabel Coixet’in tercihiyle siyah-beyaz çekilen film, izleyiciye hem dönem atmosferini başarıyla aktarıyor hem de aşkın saf ve zamansız yönünü vurguluyor. Bu görsel tercihle, olayların güncelliği yerine evrenselliği ön plana çıkarılıyor.

Kamera, karakterlerin bedenlerine değil, yüzlerine ve gözlerine odaklanarak duygulara daha içten bir yerden yaklaşmamıza imkân tanıyor. Sessizlikler, mektuplar ve uzak plan çekimlerle karakterlerin yalnızlıkları, iç dünyaları ve çaresizlikleri başarıyla yansıtılıyor.

Oyunculuklar ve Duygusal Derinlik
Natalia de Molina (Elisa) ve Greta Fernández (Marcela), son derece güçlü ve içten bir oyunculuk sergiliyorlar. Aralarındaki kimya, karakterlerin duygusal dönüşümünü inandırıcı kılıyor. Filmin erotik sahneleri ise sadece cinsellik amacıyla değil, aşkın ifade biçimi olarak kullanılıyor; bu da filmi sömürücü olmaktan uzaklaştırıp estetik bir duyarlılıkla bezeli hale getiriyor.

Eleştiriler ve Tartışmalar
Her ne kadar film cesur temalarla öne çıksa da, bazı eleştirmenler anlatının fazla romantize edildiğini, dramatik yapının zaman zaman zayıf kaldığını ve temponun yer yer düştüğünü savundu. Ayrıca LGBTİ+ temalarının “sanat filmi” estetiği altında biraz seyreltilmiş olduğu görüşü de dile getirildi. Ancak film, tarihsel gerçekliği ve sinemasal duyarlılığıyla bu eleştirilerin ötesinde bir yere yerleşmeyi başarıyor.

Sonuç: Sessiz Ama Güçlü Bir Direnişin Sinemadaki Temsili
Elisa y Marcela, sadece bir aşkın hikâyesi değil; yasaklara, baskılara ve dışlanmaya rağmen sürdürülen bir direnişin ifadesidir. Film, geçmişte yaşanmış bir olay üzerinden bugün hâlâ geçerliliğini koruyan konulara – cinsiyet eşitliği, hak mücadelesi, özgürlük – dair derin sorular sorar.

Bu yönüyle hem tarihe ışık tutar, hem kalplere dokunur, hem de izleyiciyi düşünmeye zorlar. Aşkın cinsiyeti yoktur; ama toplumların yargısı, sınırı çoktur. Elisa ve Marcela, o sınırları aşmanın sessiz ama güçlü bir öyküsüdür.